Dimyat'a Pirince Giderken Evdeki Bulgurdan Olmak Deyimi Hikayesi

Bulgurcu Recep Ağa’nın, her yıl buğday ektiği yüzlerce dönüm toprağı vardı. Buğdayların bir kısmını değirmene götürüp un olarak öğütürdü. Daha büyük bir kısmını ise bulgur yapıp satardı. İyi kazanırdı bulgurdan. Gün oldu, devran döndü. Ulaşım biraz kolaylaşınca kasabaya pirinç gelmeye başladı. Yıllardır bulgur yemekten usanan kasabalılar için pirinç değişik bir lezzetti. Daha pahalı olmasına rağmen büyük ilgi gördü. Bulgurdan daha iyi kazandırıyordu. Recep Ağa’nın dikkatinden kaçmadı bu yeni kazanç kapısı. Araştırdı, soruşturdu, pirincin Mısır’ın Dimyat şehrinden getirildiğini öğrendi.Tarladaki buğdayı tüccarlara ucuz pahalı demeden erkenden satıp parasını cebine koydu. Mısır’a gitti. Dimyat’a ulaşıp ucuza aldığı pirinçleri hasır çuvallarla gemiye yükleyip getirdi. Bulgurlardan kazandığından dört katı fazla para kazandı o yıl. Daha da cesaretlendi Recep Ağa. “Bulgurla ne diye uğraşayım?” deyip buğdaylarını yine erkenden satıp Mısır’ın yolunu tuttu. Daha çok pirinç aldı bu kez. Çuvalları gemiye yükleyip yola çıktı. Gemi, Akdeniz’in ortasına gelmişti ki korsanların saldırısına uğradı. Gemide ne var ne yok, hepsine el koydu korsanlar. Yolcuların ceplerindeki, keselerindeki altınlarına kadar her şeylerini aldılar. 

“Malınız, paranız bizim; canınız sizin.” deyip yolcuları serbest bıraktılar. Pirinç çuvallarını ve altınlarını korsanlara kaptıran Recep Ağa, karaya ayak basar basmaz evine dönmek için yola çıktı. Kasabaya yaklaştığında, yolun iki yanındaki buğday tarlalarını görünce kötü oldu. Hepsini, daha tarladayken elden çıkarmış, satmıştı. Ne un yapabilecek
buğdayı vardı şimdi ne de bulguru. Şapkasını dizine vurarak dövünmeye başladı. “Yaptığın işi görüyor musun Bulgurcu Recep Ağa?” dedi ağlamaklı bir sesle, “Dimyat’a pirince giderken evdeki bulgurdan da oldun!”

Süleyman BULUT
101 Deyim 101 Öykü

ANLAMI BİLİNMEYEN KELİMELER:

Ağa: 1. Eskiden türklerde sözü geçen erkeklere verilen ünvan. 2. Büyük ağabey. 3. Geniş topraklara sahip sözü geçen varlıklı kişiler.

Cümle: "Şener Şen, Züğürt Ağa filminde başrol oynadı."

Dimyat: Mısır'daki bir şehrin adı.

Cümle:  "Dimyat'a Pirince giderken Evdeki bulgurdan olduk."

Devran: Çağ

Cümle: "Dinazorların devranı geçmiştir."

Kazanç Kapısı: Bir insanın çalıştığı, para kazandığı yerlere "kazanç kapısı" denir.

Cümle: "Evinin önündeki küçücük bahçe onun için kazanç kapısı olmuştu."

Korsan: Gemilere saldıran deniz hırsızı

Cümle: "Türk gemisi M/V MOZART dün gece Gine Körfezi'ni geçerken Nijeryalı korsanların saldırısına maruz kaldı."

Ucuz Pahalı Demeden Almak: Bir şeyin fiyatına bakmadan almak.

Cümle: "Alışveriş yapmayı bilmeyen kadın ucuz pahalı demeden herşeyi alır."

Dimyat’a pirince giderken evdeki bulgurdan olmak: Daha iyisini elde edeyim derken elindekini de kaybetmek.

Cümle: "Bazı insanlar elindekinin değerini bilmez. Dimyat'a pirince giderken evdeki bulgurdan olur."

OKUMA ANLAMA ÇALIŞMALARI

1. Recep Ağa geçimini sağlayacak kazancı nasıl elde edermiş?

Buğdayların bir kısmını değirmende un yapar, daha büyük kısmını bulgur yapıp satarmış.

2. Recep Ağa’nın kazancını değiştiren ne olmuş?

Kazancını değiştiren pirincin gelmesi oldu.

3. Pirinç hangi ülkenin, hangi şehrinden getiriliyormuş?

Mısır'ın Dimyat şehrinden getiriliyormuş.

4. İkinci gidişinde Dimyat’tan aldığı pirinçleri gemiye yükledikten sonra Recep Ağa’nın başına ne gelmiş?

Gemiye korsanlar saldırmış, ne var ne yok almışlar.

5. Recep Ağa, hikâyenin sonunda nasıl bir öz eleştiri yapmış?

Dimyat'a pirince giderken evdeki bulgurdan olduk demiş.